Στην κοινωνία των social media, το “φαίνεσθαι” έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχη αξία. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζουμε τον εαυτό μας στους άλλους, είτε μέσα από την εμφάνιση, είτε μέσα από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε, έχει γίνει βασικός δείκτης της κοινωνικής μας επιτυχίας. Η εμμονή με τις επώνυμες μάρκες σε ρούχα, παπούτσια, τσάντες, ακόμα και καλλυντικά έχει δυστυχώς επανέλθει και πλέον εισβάλει σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας, ακόμα και σε αυτή των μικρών κοριτσιών…με αποτέλεσμα η εικόνα που προβάλλουν, να συνδέεται με γνωστές μάρκες και πολύ μακιγιάζ, διότι θεωρούν ότι είναι σύμβολα κύρους και κοινωνικής αποδοχής.
Πρόσφατα διάβασα για την (επιτρέψτε μου τη λέξη) ηλίθια τάση να βάζουν αντιγηραντικές κρέμες και μακιγιάρονται τα κορίτσια από την ευαίσθητη ηλικία 12-13 ετών, και σοκαρίστηκα. Αρχικά σκέφτηκα που είναι οι γονείς τους και αυτόματα η δεύτερη σκέψη που έκανα, είναι ποιος γονιός θα άφηνε το παιδί του "να βαφτεί" σε τόσο τρυφερή ηλικία. Και τότε μου ήρθε στο μυαλό...TikTok.
Τα κορίτσια, ακόμα και σε μεγαλύτερες ηλικίες, επηρεάζονται έντονα από τα “τέλεια” πρότυπα ομορφιάς που προβάλλονται μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γιατί επικεντρώνονται σε "τέλειες" εικόνες γυναικών, με καλοφτιαγμένο μακιγιάζ και άψογη εμφάνιση. Όμως η εστίαση στην εμφάνιση ειδικά σε αυτή την πολύ ευαίσθητη ηλικία μπορεί να επηρεάσει τη φυσιολογική ψυχολογική ανάπτυξη και να έχει σημαντικές επιπτώσεις στον ψυχισμό των παιδιών. Γιατί αντί να επικεντρώνονται στην προσωπική ανάπτυξη, την εκπαίδευση, τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους (φίλους, οικογένεια, κ.λπ.), εστιάζουν υπερβολικά στην εμφάνισή, κάτι που περιορίζει την ικανότητά τους να αναπτύξουν πιο βαθιές και ουσιαστικές σχέσεις και πτυχές της προσωπικότητάς τους. Αυτή για μένα είναι η πιο δυσάρεστη πλευρά της χρήσης προϊόντων ομορφιάς από πολύ νεαρή ηλικία.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η υπερβολική ενασχόληση με την εμφάνιση και η ανάγκη να καλύπτουν ατέλειες μέσω του μακιγιάζ μπορεί να οδηγήσει σε δυσμορφική διαταραχή του σώματος (Body Dysmorphic Disorder), όπου το άτομο εστιάζει υπερβολικά σε φανταστικές ή μικρές ατέλειες της εμφάνισής του. Αυτή η διαταραχή μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια ανησυχία για την εμφάνιση και σε χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Το να μιμηθεί ένα μικρό κορίτσι π.χ. τη μαμά του ή την αδερφή του, είναι χαριτωμένο. Ποια δεν παρακολουθούσε τη μητέρα της να βάζει την κρέμα της ή το κραγιόν της; Εγώ έχω πιάσει πολλές φορές τον εαυτό μου, ακόμα και τώρα, να κοιτάζω με το ίδιο ύφος τη μαμά μου όταν φοράει το κραγιόν της. Άλλωστε αυτού τους είδους ο μιμητισμός αποτελεί μέρος της ανάπτυξης και της κατανόησης του τι είναι αυτό που κάνει. Η χρήση όμως συστηματικού μακιγιάζ στην ηλικία των 12 ετών ακόμα και των 15 ετών, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά και να αισθανθούν πως δεν ανταποκρίνονται στα πρότυπα ομορφιάς της κοινωνίας. Τα κορίτσια θα συγκρίνονται συνεχώς με άλλες γυναίκες, είτε στην πραγματική ζωή είτε στα κοινωνικά δίκτυα, με αποτέλεσμα αυτή η σύγκριση να οδηγήσει σε αισθήματα κατωτερότητας και απογοήτευσης, ειδικά αν τα πρότυπα είναι μη ρεαλιστικά “τέλεια” και αδύνατα να επιτευχθούν χωρίς τη βοήθεια του μακιγιάζ.
Φυσικά, το μικρό της ηλικίας τους δεν τους επιτρέπει να καταλάβουν ότι δεν χρειάζεται να συμβαδίζουν με αυτές τις εικόνες για να ενταχθούν ή να νιώσουν αποδεκτά από τους φίλους τους. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει μια ισορροπία στην αντίληψη που έχουν τα κορίτσια για την ομορφιά. Πρέπει οι γονείς να τους δώσουν να καταλάβουν ότι η πραγματική ομορφιά και η αυτοεκτίμηση δεν εξαρτάται από το μακιγιάζ, αλλά από την εσωτερική τους αξία, τον τρόπο σκέψη τους και τον τρόπο με τον οποίο αισθάνονται. Η εκπαίδευση γύρω από τη φυσική ομορφιά, την αποδοχή του εαυτού και τη σωστή χρήση των καλλυντικών είναι σημαντική για να αναπτύξουν υγιείς αντιλήψεις για την ομορφιά.
Π.Σ. Σε αυτές τις ηλικίες το δέρμα είναι πιο ευαίσθητο και η υπερβολική χρήση προϊόντων μπορεί να επηρεάσει τη φυσική ισορροπία του δέρματος, κάνοντάς το πιο ευάλωτο. Το βαρύ μακιγιάζ, ειδικά αν δεν αφαιρείται σωστά, μπορεί να φράξει τους πόρους με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πηγή αρχικής εικόνας Getty Images.